Gerardus Groot

Was het gisteren bepaaldelijk een noodgreep, stond er vandaag een ritje op het programma. Naar Nederhorst ten Berg of ‘all places’. Landelijk aan de Vecht worden ook daar nieuwbouwwoningen uit de grond gestampt. Huizen in de jaren dertig stijl van de vorige eeuw gesitueerd op een voormalig weiland. Gelijk op zoveel andere plekken het agrarische gebied wordt omgezet in bouwgrond. Woningbouwgrond wel te verstaan. De prijzen zijn navenant aan het stijgen en de lage rentestand doet op dit moment wonderen. Utrecht met name is ‘booming business’ en Amsterdam volgt op een tweede plek. En hypotheekverstrekkers varen daar wel bij… Hetgeen haaks staat op de belevenissen die ik gisteren voor een belangrijk deel in de middag mocht meemaken. Waar het weer het voor gezien hield, de buien niet veel meer deden dan elkaar af te gaan wisselen, de zon een vermoeide poging deed om door het grijs heen te breken, was het letterlijk de ‘couleur locale’ van de verschillende locaties die meedoen aan de Kunst10Daagse van Bergen die ervoor zorg kon dragen dat een aantal ontdekkingen tijdens deze trip zich manifesteerden. Waarbij verrassingen inherent waren aan de kunstenaars die wij mochten ontmoeten, dan wel hun plaatsvervangers. Neem nu de ontmoeting met de kunstschilder Gerardus Groot. Letterlijk een groot man, gezien zijn lengte en ook nog eens een begenadigd portrettist. Die op zich heeft genomen om zijn buren in het buurtschap waar hij resideert (het blijft tenslotte Bergen!) in een stijl die doet denken aan de krankzinnigenportretten die Jan van Herwijnen heeft vereeuwigd. Een begenadigd schilder en ook nog eens een begenadigd prater. Waarbij uitstraling en dictie een ander beeld oproept: Adriaan van Dis. Waardoor heden en verleden feitelijk in een persoon samensmelten, waarbij zijn kijk op de mens en de angst voor de dood, de achtergronden die eenieder in het leven meekrijgt ook nog een rol wordt toegekend. Het Katholieke geloof versus het Gereformeerde, de hel en verdoemenis die ons te wachten staan ( kijk echter naar de wereld om je heen en je hoeft daar geen visioenen op los te laten) dan wel het paradijs dat onder Gods genade blijft vallen. Althans dat wordt beweerd door hen die dit weten kunnen. En om het geheel wat te completeren: Mieke Telkamp is ons ontvallen en zij weet nu het antwoord op die vragen: ‘waarheen, waarvoor…’ Leven en dood in een notendop. Elders kan er sprake zijn dat hardere noten dan deze worden gekraakt, of dat menigeen nog steeds veel noten op zijn of haar zang heeft. En dan wat willekeurige beelden, of liever gezegd wat plaatjes. De noemer van impressies gaat ook dit keer op. En dat ik er wederom niet onderuit ben gekomen om mij toch weer aan het apparaat van de HEMA te gaan wijden: ik zie dit in de vorm van een altaar. Kan daar mijn gedachten aan kwijt, zonder daar de bijbehorende woorden bij te hoeven prevelen. Want die heb ik nooit geleed, hooguit een eerste regel: ‘Onze Vader…, maar mijn vader is al jaren dood…’