Auteur: Wik

Deze dag van gisteren staat op mijn conto! Valt niet meer af te nemen en heb ik, met alles wat zich vandaag voordeed zijdelings en ook heel alleen beleefd.
Bewust! Juist omdat het veertig jaar geleden is dat ik in het Provinciaal Ziekenhuis Santpoort mijn opwachting ging maken. De psychiatrie. In het tijdperk toen. Met al die dingen die zich toen voordeden. Aan de vooravond van…

Veranderingen bewust en voor een deel onbewust mee mogen maken. Het uniform wat verdween en de spelden die eenzelfde weg gingen. De eerste jaars met gele spelden, de tweede jaars in rood en de derde jaars in blauw. Waardoor patiënten konden zien wie zij met welke vragen konden lastig vallen.
Met alle plussen en minnen van die tijd.
De hi”rarchie die geschreven en ongeschreven voorschriften mogelijk maakte.
De autoriteiten. Artsen. Hoofdverpleegkundigen. Eerste verpleegkundigen. Gediplomeerden. Leerlingen.
En dan het civiele personeel. Rangen en standen. Duidelijkheid.

Juist voor patiënten. En voor dat personeel. Hetgeen niet wilde zeggen dat het her en der wel borrelde. Er broeide iets.
De psychiatrie zocht de maatschappij. En de maatschappij werd zich ook wat meer bewust van de psychiatrie.
De enkeltjes ‘Meerenberg’ dan wel Santpoort stonden op het punt te gaan veranderen.
Alleen… dat was niet altijd even duidelijk.
Het was dan ook nog lang geen gemeengoed.

‘Wie is van hout’ was een intro en Jan Foudraine had dit dan wel geschreven maar refereerde aan de psychiatrie in Amerika.
‘One flew over the…’ moest nog uit gaan vliegen en ‘kind van de zon’ dan wel het werktheater moesten nog werk gaan maken van die omwenteling. Het waren ook de laatste nawee”n van die roerige jaren zestig.
Of ‘Lucy al in the Sky’ was met ‘Diamonds’ ook dat durf ik nu te gaan betwijfelen.
Dokter Bastiaans begon in 1961 met zijn lsd-therapie.
Suikerklontjes met lysergeenzuurdi”thylamide, een kunstmatig vervaardigde hallucinogene stof, stond nog in de kinderschoenen, terwijl nozinan, melleril en serenase (haldol) naast 10 1/4 en paraldehyde stoffen waren waar het gesticht dankbaar gebruik van maakte. De largactil en de zonnehoed, de eletroshock dan wel de insuline coma therapie waren in Santpoort reeds naar het museum verbannen en de eerste psychologen maakten hun entree.

Er werd wat af ge”xperimenteerd. En ik begon mijn opleiding.
Met Harry. Met Peter. En met al die anderen die ooit…

Nu, vijf jaar geleden stond ik stil bij mijn 35 jarig herdenken van die dag in de psychiatrie.
Toen werkte ik nog voor de Academie voor de Psychiatrie en waren wij met een groep in Egmond Binnen.
Toen was het een ‘stay okay.’ Een aangepaste jeugdherberg.
Toen hadden wij een bonte avond nog te goed. En nu…

Nu heb ik een week geleden dat 40 jarig ambtsjubileum achter de rug.
Gebaseerd op mogelijk die dag in april. Toen.

Vandaar vandaag dit voorspel. Want ik voorspel JU dat…
Ja wat kan ik JU gaan voorspellen. Dat ligt niet in mijn aard.
Dat laat ik liever over aan die waarzegger. Op de kermis.
Want het circus van alledag kent vele uitvoeringen.
Hoe de show ook gaat, ik realiseer mij dat ’the show’ altijd ‘goes on…’

VOORSPEL

Niet alleen mijn gang naar het instituut, maar ook de instituutsgang zelf was van een imponerende lengte.
Alsof de lengte de zwaarte van het leven van sommigen wilde symboliseren.
Mijn voetstappen klinken even hol op voor de echo doodslaat tegen de wit gepleisterde muren,
droefgeestig opgefleurd met gemeente wapens.
Het is als een terugkeer in de moederschoot. Uit onbestemde zijgangen klinkt dof het gerammel
van gamellen, een zoetige etenslucht walmt me tegemoet.

Het is het enige teken van leven wat te ontdekken valt. Er komt een eind aan dit voorgeborchte.
Het duister maakt plaats voor helder zonlicht wat zich meester lijkt te maken van
een groep wezens op het achterplein.
Hoewel de kruiwagens ieder individu een eigen plaats in de rij geven, vormt dit beeld,
in deze zo gespleten omgeving, een geheel.

Een figuur maakt zich los uit dit tableau, geeft een teken en de stoet
zet zich woordloos in beweging.
Ik sta perplex, voel me een indringer en laat dit beeld op mijn netvlies inbranden.

Het is maandag 1 april 1969, een bijzonder gewone dag in de inrichting.

Bewust gekozen voor vandaag, 2 april 2009. omdat ik bang was dat anders…

Geen traan geplengd. Maar in mijn verleden lopen tasten!

Gegroet!